2019(e)ko ekainaren 11(a), asteartea

GARAJONAY


Picos de Europa



archipielago de cabrera


                                     

ORDESA Y MONTE PERDIDO


SIERRA DE GUADARRAMA


ISLAS ATLANTICAS DE GALICIA




                       IRATI ETA IKER

ZUHAITZ EGUNA

ZUHAITZ EGUNA
Zuhaitz eguna baso eta baso zuhaitzak babesteko garrantzia
duen eguna oroitzeko da.
Zuhaitz eguna maiatzaren 22 ospatzen da.
Kontzientzia sozialaren eguna da,Lurraren baso galera 
handi guztiak gelditzeko.
Zuhaitz eguna egun berezi bat da, planeta Lurrean bizi
diren zuhaitz espezieen garrantzia izateko.
Orain, Zuhaitz egunean, maiatzaren 22an, ikastetxe 
ezberdineko ehunaka ikasle joaten dira kalera haziak 
landatzeko.Eta beraz,milaka zuhaitz hazten dira Herrialde
bakoitzeko txoko guztietan.
Nire herrian ez dakit ospatzen den Zuhaitz eguna zeren 
lehen ez nekien zer zen.

Oso ondo ikusten dut egun hau ospatzea.

2019(e)ko ekainaren 6(a), osteguna

ZABALEKO TXORIMALOA

UDALEKUAK

Udalekuak


Udalekuetara joatea bai ala ez.

Ia mundu guztia joan da udaleku batera noizbait eta gehienoi gustatu zaizue baina
badaude gustatu ez zaien pertsonak. Udalekuak bai ala ez ?



Normalean udalekuetan neska-mutil asko ezagutzen dituzu, horrela lagun gehiago 
dituzu eta jendearekin konfiantza gehiago duzu.
Gauetako giroa geletan oso ona da, barrezka gaudelako eta ezin da lorik egin ondo 
pasatzen gaudelako.
Leku politak ezagutzen dituzu batzuetan, leku ezberdinetara txangoak egiten 
ditugulako.
Jolas asko ikasiko ditugu, beste batzuetan jolasteko eta jolas gehienetan ondo 
pasatuko dugu.
Ez duzu denborarik aspertzeko, lagunekin oso ondo pasatzen duzulako eta denbora 
tita batean pasatzen delako.

Alde txarren artean batzuetan gurasoen falta sentitzen duzu, triste jartzen zara
eta ez dizu inork laguntzen.
Normalean beti dago pertsona bat ez zarela berarekin ondo konpontzen eta 
berarekin egon behar duzu.
Normalean gustatzen ez zaizun janaria dago eta jan behar duzu nahiz eta ez 
gustatu.
Ezin izango dut telebista ikusi, tabletarekin jolastu, mobilarekin ...



Uste dut nahiz eta gauza batzuk txarrak izan udalekuetan ondo pasatuko 
dugula.


Ane Zulueta




LIBURUAREN AURKEZPENA

TELEBISTAN ATERATZEA


Telebistan ateratzea.

Telebista  ateratzea ala ez?

Mundu guztiak nahi du telebistan ateratzea. Jakina denez,  telebistan ateratzea badauzka alde onak eta txarrak.

Telebistan    ateratzen banaiz oso  ondo pasatuko dut.Barre egingo dut. Baita ere  jendeak ikusiko
nau eta ezagutuko nau jende askok.Etxera ailegatzen naizenean nire familiak zorionduko dit.Beste leku batera joaten banaiz ezagutuko naute.Famatua izan ahal naiz...

Joaten banaiz kalera nire lagunek barre egingo naute txarto egiten badut.
Ez dakit abesten, ez dakit dantzatzen, zer egingo nuke?Ez dakit ezer egin eta beldurtuko nintzen .
Telebista ez zait gustatzen, nahiago nuke pelikula batean agertu.Horrela jende  gehiagok ezagutuko nau.

Uste dut telebistan ateratzea alde txarrak eduki, arren,alde positiboak gehiago direla.

Beraz gurasoei,  telebistan ateratzea eskatuko diet.

Iraia Gomez




LIBURU BATEN AURKEZPENA

GIDOIA

Arratsaldeon guztioi.

Kaixo Irati naiz, 5. mailako ikaslea, eta irakurri dudan liburuaren aurkezpena eskainiko dizuet.



Nire liburuak Nur eta etxe sorgindua du izenburua eta Toti Martinez de Lezeak idatzia da.


Victorian jaio zen,1949 garren urtean eta 68/69 urte ditu.


Liburu honen argitaletxeak Tolosa etorbidea 107 publikatu du eta 8-10 urteko irakurleentzako gomendatuta dago.

3.1 Istorio honen pertsonai nagusia Nur deitzen da

5.2 Badaude bigarren mailako pertsonaiak ere, adibidez aitona, amona birramona eta ...

4.Liburu honek kontatzen duen istorioan:Ikasturtea amaitu da eta Nur Larrabetzura itzuli da berriro,udako 
   oporretarako.Lagunekin ibiltzeko eta jolas egiteko garaia da.Bizikleta,patina eta igerilekua,batez ere, eguna 
 betetzea diotenak. San Juan bezpera iritzi da,gainera,magiazko gauarekin batera:suak egin eta mozorrotzeko gaua,sorgin-gaua .Nur eta lagunak amamaren etxeko sotoan sartzen dira, mozorrotzeko asmoz,baina etxe 
sorgindura.Norbaitek aipatzen du ,orduan Aitzol kontatu zuen istorio bat bi mutilenak bukatu eta gero nahi 
zuten sartu baina hain beldurtua zeudenez askenean ez ziren ausartu. Bukatzeko lagunak eta Nur haserratu 
ziren, bidean Nur mozoio bat aurkitu zuen eta etxera eraman zuen aitonari erakusteko.Nola amaituko da?


5. Nire iritziz, liburua oso misteriotsua eta irakurtzea gomendatuko nioke.

6. Hau izan da dena. Espero dut zuen gustukoa izatea eta eskerrik asko zuen arretagatik



Agur eta hurrengo arte.

Eapanian sear bidaiatzen

POTTOKO HIPERMERKATUAN

Nerbioko piratak

metroko mamua

Espainan zehar bidaiatzen

ZUHAITZ EGUNA LEIRE

ZUHAITZ EGUNA
Zuhaitz egunaren lehenengo eguna 1805ko maiatzaren 22an 
izan zen.
Gaur egun,apirilaren 26 ospatzen da.

Jai honen helburua babestutako basoak eta 
zonaldeak babestea da.
Zuhaitzaren jaialdiaren garrantzia,lurzoruak babestea da
eta funtsezkoak dira garapen iraunkorrak lortu izateko.

Festa honetan egiten dena, zuhaitzak landatzea da.

Nire eskolan zuhaitz eguna ospatzen dugu.
Eskolaren atzeko aldera  joaten gara eta zuhaitzak
landatzen ditugu.

Nire iritziz oso ondo iruditzen zait jai hau ospatzea horrela
denbora pasatzen dugu zuhaitzak landatzen.


                                                                 EGILEA:LEIRE

ARRAUTZAK FLOTATU

                                       

PROBLEMA EDO ARAZOAREN AURKEZPENA

Zergatik flotatzen dugu hobeto itsasoan 
igerilekuetan baino?
BEHAKETA ETA
ESPERIMENTAZIOA
Nolakoa da?
Zer gertatzen ari da?
Itsasoan,igerilekuetan baino  hobeto
flotatzen dugu.Badago itsaso bat
Mar Muerto deitutakoa flotatzen 
duzula bahi gabe.Zergatik?
GALDERAK PLANTEATZEA
Zer egin dezakegu?
Nola jakin daiteke?
Nola demostratu?
Zer gertatuko da?
Igerilekuko ura (geza)+(kloroa)eta
itsasoko ura (gatzduna) konparatuko 
ditugu.Gure iturriko urari kloroa kenduta 
destilatua lortzen da.
HIPOTESIA EDO AURREIKUSPENA
Nola azaldu daiteke gertatutakoa?
Zein da ikusitakoaren azalpena?
Zer gertatu da egoera hori baino lehen?
Zer gertatuko da egoera baldin eta?
Ontziek uraz bete eta arrautz bat bakoitzean
sartu.Biak ondoratuko dira?
Gatza bota ezkero  uste dugu flotatuko duela.
Beste pote batean gatza bota dugu eta arrautza 
hondoratu egin da.  
ESPERIMENTUEN PLANIFIKAZIOA
Zer baliabide behar dugu?
Zer eta nola egingo dugu?
Datuak nola jasoko ditugu?
Zer funtzio beteko du taldekide bakoitzak?
Ura,gatza,arrautza eta ontziak.Ontzi batean ur 
geza bota dugu,arrautza sartu dugu eta arrautza 
flotatu egin du.
ESPERIMENTAZIOA
Datuen bilketa
Gorputzak ur gezan ondoratu egiten dira 
normalean,baina ur gazian botatzen badugu
gorputza flotatu edo errezago flotatzen du.


ONDORIOAK ATERATZEA
Zer gertatu da?
Zergatik?

Gatza botata urari dentsitatea handitu egiten 
zaioa,horregatik gorputz batzuk flotatzen dute,
urak baino dentsitate gutxiago dutelako.
ONDORIOEN KOMUNIKAZIOA
Nola eta nori komunikatuko diegu?


GALIZIA


Udalekuetara bai edo ez?

Betidanik esan da udalekuetara joatea dibertigarria dela 
eta bere alde onak dituela, baina alde txarrak ere izan 
ditzake.

Udalekuetara joateak baditu bere alde onak. Adibidez, han, lagun berri asko ezagutzen dira eta lagunak 
egiten ikasten da, horrela edozein lekutara joanda  lagunak izango ditut jolasteko.
Gauez,oso ondo pasatzen dut, sustuak ematen eta jasotzen, elkarrekin hitz egiten...  Niri asko 
gustatzen zait gaueko giroa.Joko eta kirol berriak  ikasten dira eta horrela zure herrira itzultzen
zarenean betiko jokoetara jolastu beharrean joko berrietan jolastu ahal da.
Gainera lagunekin afaltzeko, lo egiteko, gosaltzeko, bazkaltzeko etab. egiteko aukera daukat  eta hori
nire herrian ez da ohikoa.
Hala ere, alde txarrak ere baditu.Betiko lagunekin ezin izango dut jolastu, eta beraien falta izango dut. 
Ezagutzen ditudan  lagunekin jolastea ondo dago, ez naizelako lotsarekin lagun berriak ezagutzen 
egon behar. Gainera, udalekuetako joko batzuk ez bazaizkizu gustatzen, itxaron egin behar da eta 
itxaroten egon beharra oso aspergarria da. Horretaz gain, etxean, nahi duzun lekura joan zaitezke, 
kontran, udalekuetan besteak doazen lekuetara joan behar duzu, ezin baitzara bakarrik gelditu.Eta ez 
da hori bakarrik, oheak egin behar dira eta denbora galtze bat da, gero, berriro erabiliko baditugu eta 
desegingo badira.Oheak aireztatu egin behar dira eta eginda daudenean ez dira aireztatuko.Ohearena 
aparte utzita,jana nazkagarria egoten da eta ezin diozu sukaldariari beste zerbait edo hobeto egiteko
esan.Jan egin behar da, nahiz eta ez gustatu, zeren eta ez zara egun osoa jan gabe egongo ezta?             

Dena den nik udalekuetara joan nahi dut eta aurten apuntatu egingo nahiz.

liburuaren aurkezpena

LIBURU BATEN AURKEZPENA
Egunon  guztioi.
Ane nauzue , 5. mailako ikaslea, eta irakurri dudan liburuaren aurkezpena eskainiko dizuet.










Nire liburuak Egia ala gordina du izenburua eta Jeff Kinneyk idatzia da.
Ford Washingtonen jaio zen, 1971garren urtean.
Alberdania argitaletxeak publikatu du. Zortzi urteko irakurleentzako gomendatuta dago.
Protagonista Greg da, badaude bigarren mailako pertsonaiak ere, adibidez Rowley.
Liburu honek kontatzen duen istorioan.
Egun batean Gregen amari iruditu zitzaion etxea oso zikin zegoela, orduan garbitzaile bat kontratatu zuen. Etxea garbitu zuten beraiek, lehenengo begiradan garbi dagoela ikusteko. Hurrengo egunean neska etorri
zen eta Isabela zuen izena. Gregen amak gailetak boltzetan sartzen zituen berarentzako, baina Greg
konturatu zen ez zuela ezer egiten, (beraiek utzi zuten bezala zegoen). Gregen ohean egiten zuen siesta Greg Isabelaren  galtzerdi bat aurkitu zuen ohean eta amari esan zion, baina ez zion sinesten. Egun batean Greg gaixorik jarri zen eta ama etxera bueltatu zenean Isabela eta bere lagunak aurkitu zituen telebista ikusten.

Gregen aitak 20:00 utzi zuen ``Gau-pasako Ixialdian´´ oso azpergarria zen.Lehenengo izen zerrenda bat egin zuten, gero argazkiak egin behar ziren eta zer zen asmatu.

 Nire iritziz, liburua oso polita izan da eta  zuei irakurtzea   gomendatuko dizuet.
Hau izan da dena. Espero dut zuen gustukoa izatea eta eskerrik asko zuen arretagatik.
Agur eta hurrengo arte.

HALLOWEEN
Halloween festa da. Gure ustez,Estatu Batuetatik dator jai hau. 
Hori ez da egia. Halloweenen  jatorriari buruzko informazioa jasotzea da 
gure helburua.


Zelten jatorria
Orain dela urte asko, hiru mila urte inguruan bere jaia Sanham deitzen zen. 
Hitzaren esanahia udaren amaieran da.  31ko gauean eta azaroaren 1 ean  
neguaren hasiera ospatzeko. Gau horretako hildakoak etortzen ziren. 
Batzuk onak eta beste batzuk txarrak ziren. Txarrak  aldentzeko suteak 
egiten zituzten.


Kristauen jatorria
Kristauen jatorria 609 edo 610 urteetan  hasi ziren ospatzen. Kristauek 
Santu guztien eguna edo arimen guztien eguna (Damu santu) deitzen zioten. 
Hasieran maiatzaren 13an  ospatzen zen, baina gero azaroaren 1era eta 2ra 
aldatu zuten jaia. Santu guztiak ohoratzeko eta zerura heltzen ez ziren 
aremengatik otoitz egiteko.
Amerika
XIX mendean hasi zen ospatzen Halloween jaia. Eskoziarrek eta irlandarrek 
eraman zuten ohitura hori Amerika emigratzerakoan.


Euskal Herria
Gau beltza edo sorginen eguna deitzen zaio. Udazkenaren amaieran 
ospatzeko egiten zen jai hau. Kalabazak hustu ,begi forma eta  ahoaren 
forma eman eta iluntzerakoan kandela bat piztu eta kalabazan sartu.


Kultura askotan ospatzen da. Eta gaur egun gu mozorratzen gara eta 
etxez- etxe goaz gozokiak eskatzera.

cal.jpg

HALLOWEEN

HALLOWEEN


Nire ustez Estatu-Batuetatik dator jai hau, baina ez da egia. 
Halloweenen informazioaren jatorria lortzea da gure helburua.



ZELTEN JATORRIA
Orain dela urte asko (3000 urte) hasi zen Halloween ospatzen.
Zelten jaia Sanhain deitzen zen eta izenaren esanahia
udaren bukaera esan nahi zuen. Urriaren 31ean gauan eta
azaroaren 1ean ospatzen zen neguari hasiera emateko. Gau 
horretan uste zen arimak lurrera etortzen zirela  
(batzuk onak beste batzuk aldiz txarrak) suteak egiten
zituzten arima txarrak uxatzeko.


KRISTAUEN JATORRIA
600/610 urtean hasi ziren Kristauak jai hau ospatzen.
Santu guztien eguna eta arimen eguna (Domu santu) 
deitzen zuten beraiek jaia. Hasiera baten maiatzaren 13an 
ospatzen zuten, baina gero azaroaren 1era aldatu zuten jaia,
santu guztiak ohoratzeko eta zerura heltzen ez ziren arimei 
otoitz egiteko.


AMERIKA
Eskoziarrek eta irlandarrek eraman zuten ohitura 
emigratzerakoan. Udaren amaieran eta udazkenaren 
amaieran ospatzen zen.


EUSKAL HERRIA
Lehen kalabazak hustu eta hustu eta gero aurpegia 
margozten (mozten) zitzaien. Iluntzerakoan kandela 
bat sartzen zitzaien barruan eta Gau beltza edo sorginen
eguna deitzen zen Euskal Herrian. Orain umeok mozorratu 
egiten gara eta gozokien bila joaten gara etxez-etxe.

Ane Zulueta

cal.jpg